Wiele osób myśli że w Bolesławcu jest tylko jedna fabryka-nic bardziej mylnego- w Bolesławcu i jego okolicach istnieje więcej fabryk czy fabryczek. Powstało również tzw. bractwo ceramiczne -właściciele ponad dwudziestu fabryk ceramicznych zdeklarowali swoje członkostwo. W samym Bolesławcu znajdują się trzy duże fabryki .Każde naczynie od początku do końca wytwarzane jest ręcznie. W porównaniu do wyrobów fabrycznych ceramiczne produkty z Bolesławca wyróżniają się nie tylko technologią produkcyjną i wzornictwem, ale również czymś więcej. Widać w nich nieuchwytny odcisk wysiłku twórców, którzy z ogromną dbałością nadają naczyniom kształt, formę i ostateczny, efektowny wygląd. Każdy posiada swoje tajne receptury i metody, przekazywane z pokolenia na pokolenie.
Ceramika niesie ze sobą potężną historię, która sięga paleolitu. Sztukę wyrabiania naczyń z uformowanej, a następnie wypalanej gliny znana była w Starożytnej Grecji, a do Polski dotarła ok. 7,5 tysiąca lat temu. Wyroby ceramiczne od tysięcy lat goszczą w każdej kuchni, a także znajdują szerokie zastosowanie w architekturze, budownictwie i medycynie. Mimo rozwoju technologicznego sposób wyrobu ceramiki niewiele różni się od technik stosowanych przed wiekami.
Czemu gliniane naczynia zawdzięczają swoją trwałość?
W jaki sposób powstaje ceramika?
Krok 1 Masa ceramiczna
Podstawowym budulcem wyrobów ceramicznych jest odpowiednia masa ceramiczna. Najczęściej składa się ona z gliny, kwarcu, skaleń, kaolinitu, piasku i wody. Wszystkie produkty są mieszane przez około 12 godzin w specjalnym młynie aż do uzyskania zdatnej do formowania produktów, jednolitej masy. Ceramika bolesławiecka tworzona jest z kamionki, czyli z gliny z dużą zawartością piasku kwarcowego oraz skaleń. Dzięki takiemu składowi wyroby bolesławieckie są odporne na działanie wysokich temperatur, ogień, zniszczenia oraz nie przewodzą prądu.
Krok 2 Formowanie kształtu
Rzemieślnik wlewa ceramiczną masę lejną do formy, a specjalne koło rozprowadza ją od zewnętrznych, do wewnętrznych ścianek. Kiedy masa nabiera odpowiedniej twardości, forma jest zdejmowana, a produkt nadaje się do dalszej obróbki. Potem wysuszone i wyczyszczone naczynia poddaje się wstępnemu wypaleniu przez około 12 godzin w specjalnych piecach, gdzie temperatura sięga 800 stopni.
Krok 3 Malowanie, zdobienie
Na tym etapie produkcji przychodzi czas na najbardziej kreatywny etap, czyli dekorowanie wyrobów. Ceramikę bolesławiecką zdobi się przy użyciu specjalnych stempli a następnie poddaje szkliwieniu. Po nałożeniu cienkiej warstwy szkła wyroby lądują po raz drugi w piecu rozgrzanym do 1250 stopni. Po 12 godzinach wypalania pierwotnie blade kolory, zwłaszcza charakterystyczny bolesławiecki kobalt, nabierają intensywności, a produkty są gotowe do sprzedaży.
Ciekawostka: kobalt przed wypałem ma kolor różowy